“Dit gaat over onderwijs en verbinding, niet over individuele belangen”

Vaak liep het gesmeerd, soms was er veerkracht nodig. Altijd was er bevlogenheid, verbinding en bereidheid om samen tot resultaat te komen. Bij alle betrokkenen. En dan ontstaat er een krachtige impuls voor de onderwijskwaliteit. Het is Gilde Opleidingen gelukt om in samenwerking met de Onderwijsspiegel alle teams in beweging te zetten en met de MBO Onderwijsscan de kwaliteit van alle opleidingen te meten, verbeteren en borgen.

Benieuwd naar de ervaringen van Gilde Opleidingen?
Jadranka Lekic, Adviseur kwaliteitszorg bij Gilde Opleidingen, vertelt.

“Alle elementen leiden naar eigenaarschap”

Jadranka: ‘Gilde Opleidingen was op zoek naar een instrument dat beantwoordde aan de doelstelling van Gilde: “Teams meer in de lead”. De bestaande instrumenten waren onvoldoende toereikend en te complex. Na een pilot met de MBO Onderwijsscan bij twee teams van de cluster Health & Hospitality en vervolgens met alle teams van Health & Hospitality hebben wij gekozen voor een instellingsbrede inzet van de Onderwijsscan. De vragen, het rapport en de teamsessie, dat zijn de elementen die naar het gewenste effect, het hogere doel van Gilde leiden. Het proces is helder: op welke indicatoren moeten wij ons ontwikkelen, welke doelen nemen we op in het teamplan. Door alle elementen in de Onderwijsscan voelen teams zich eigenaar van het proces en de resultaten.”

“Van intuïtie naar feiten”

Jadranka: ‘De MBO onderwijsscan is een volgende stap in de professionalisering van teams. Het werk van de docenten en manager wordt verbonden aan resultaten. Samen zoekt het team naar het hoe en wat, het hele proces is gericht op het onderwijsteam. Wat intuïtie is worden feiten, data.

De MBO Onderwijsscan heeft verbinding gebracht binnen de organisatie en de teams zijn ervan doordrongen waar het inspectiekader over gaat.  De docenten worden zich bewust van waar zij alles voor doen; de Onderwijsscan gaat over de student/onze klant.

Doordat de stakeholders studenten, docenten, examencommissie, manager en werkveld bij de Onderwijsscan betrokken zijn, genereer je resultaten waar je op alle vlakken wat mee kunt. En daarmee zijn de uitkomsten meer valide, tegenover een evaluatie alleen onder de studenten. Wij kunnen als Gilde nog verbetering behalen in het proces naar een zo hoog mogelijke respons en naar de vertaling van de resultaten op alle niveaus binnen Gilde, ook op instellings-, cluster- en locatieniveau.’

“Regie groeit als je zelf moet sturen en organiseren”

Jadranka: ‘Bij Gilde hebben we de teamsessies voor het bespreken van de resultaten deels in eigen beheer uitgevoerd en deels onder begeleiding van onderwijskundigen van de Onderwijsspiegel. Omdat we streven naar een zo groot mogelijk eigenaarschap willen we mogelijk in de toekomst alle teamsessies zelf beheren. Daarbij moet de teammanager zich bewust zijn van zijn rol: de teams moeten vrijuit kunnen spreken. In de begeleiding van teamsessies kunnen onderwijskundigen van Gilde een rol spelen, met nog steeds de insteek dat teams zelf meer regie op onderwijskundige zaken krijgen.

Het is belangrijk dat een begeleider van de teamsessie objectief en professioneel is. Dat moeten wij goed voor ogen houden.’

“Docent moet goed les kunnen geven, inzicht helpt”

Jadranka: ‘De uitslagen van de Onderwijsscan leiden tot actiepunten. Deze actiepunten moeten voor docenten heel concreet zijn. Bijvoorbeeld studenten beter informeren, of het onderwijsprogramma, dat is laaghangend fruit, daar kunnen docenten direct iets mee. Gaat het bijvoorbeeld over rendement en uitval van studenten, dan is dat complex voor de docenten. En de weg om studenten langer binnen te houden en een opleiding in stand te houden ligt vooral bij besluiten van de directie.

Met de Onderwijsscan worden docenten geholpen inzicht te krijgen in waar zij invloed op hebben. Dat inzicht is heel belangrijk, docenten confronteren met wat zij zelf kunnen oppakken en hen niet van de domme houden. Moeilijke zaken moeten begeleid worden. Die balans tussen informeren voor inzicht en begeleiding bij complexe thema’s is belangrijk.’

“Veilige sfeer voor dialoog”

Jadranka: ‘De mooiste momenten tijdens het proces van de Onderwijsscan liggen bij de teamsessies. Je ziet een team aan de slag met de resultaten, je ziet en voelt dat een team inzicht krijgt. De professionalisering komt op gang. Dat levert veel aha-momenten op: waarom hebben we dit niet eerder geweten? Regie, vragen stellen, inhoud. En waar zij praktisch mee bezig zijn wordt gekoppeld aan de indicatoren uit het inspectiekader. Er is een veilige sfeer voor dialoog. De MBO Onderwijsscan gaat over onderwijs en verbinding, niet over individuele belangen. En dat moeten we door willen trekken naar bijvoorbeeld werkverdeling. Alles is onlosmakelijk met elkaar in verbinding en iedereen is loyaal aan de studenten en het onderwijs.

“De MBO Onderwijsscan? Doen!”

Jadranka: ‘Als ik de MBO Onderwijsscan zou moeten samenvatten in enkele woorden, dan zou ik zeggen: “Doen!, hij ontzorgt op inhoud en op professionaliteit in je werk”.

De grootste winst is voor het onderwijs, de student. De Onderwijsscan professionaliseert direct, brengt teams in positie, verheldert het inspectiekader, is deel van de PDCA-cyclus, hij genereert saamhorigheid binnen een team. Veel aspecten worden geraakt ten gunste van de student, en dat is waar we het voor doen.’

“Samen doen = win-win”

Jadranka: ‘Ik hecht veel waarde aan openheid, aan de dialoog, aan werken voor een groter belang. De mensen brengen het succes. En dat bereik je door samen optrekken, samen draagvlak creëren, samen verantwoordelijkheid dragen voor de resultaten. Daar helpt de Onderwijsscan bij. Samen doen = win-win.

Wij verheugen ons dan ook op het meedenken met de verdere ontwikkeling van de Onderwijsscan voor Gilde Opleidingen. En wij werken graag mee aan de doorontwikkeling van de Onderwijsscan in combinatie met de proeftuinen van het referentiewaardenmodel.’

De Onderwijsspiegel: ‘Jadranka, dankjewel voor je mooie, wijze woorden en je vanzelfsprekende bereidheid om aan dit artikel mee te werken. Wij willen alle betrokkenen van Gilde Opleidingen bedanken voor het vertrouwen in de Onderwijsspiegel en de enorm fijne samenwerking. Op naar de volgende ronde. En zeker weten: samen doen = win-win!’