Uit evaluaties en gesprekken klinkt regelmatig het geluid dat studenten weinig behoefte hebben aan meepraten over het onderwijs.

Is dat feitelijk zo? En zo ja, wat is daarvan de oorzaak?

We vragen het aan Edith Wanschers, beleidsmedewerker bij ROC van Twente.

Edith heeft in samenwerking met het practoraat burgerschap (expertiseplatform binnen ROC van Twente) eind 2021 een onderzoek uitgevoerd onder ruim 20.000 studenten over het thema studentparticipatie.

Aanleiding was een vraag in de JOB Monitor: “Zou je zelf willen meepraten over hoe het op jouw school beter kan?” De gemiddelde score op deze vraag was altijd laag; op een 5-puntsschaal ver beneden de 3 en dat is binnen ROC van Twente onvoldoende. Het werd nadrukkelijk een aandachtspunt: waarom willen onze studenten niet meepraten over het onderwijs? Pas als je dat weet, kun je er iets mee doen.

Vragen -> Bespreken -> Terugkoppelen

Men ging de uitkomst op de vraag van de JOB Monitor beter analyseren en het gemiddelde werd omgezet naar een procentuele score. Dat was een logischer keus, want toen bleek dat er best een aantal studenten mee wil praten over het onderwijs. Dat aantal moet je kunnen en willen zien.

Er werd besloten studentparticipatie verder te onderzoeken. Met de ROC Spiegel werd een vragenlijst uitgezet onder de studenten en er werden interviews gehouden onder de docenten en de studenten.

Ruim 2000 studenten hebben de vragenlijst ingevuld. 30 % van de respondenten blijkt ideeën te hebben over het verbeteren van het onderwijs en daarover te willen meedenken.

Studenten geven aan dat docenten zeker open staan voor feedback en ze voelen zich ook veilig genoeg om feedback te durven geven. 38% van de respondenten heeft al eens een voorstel gedaan om in de les of op school iets aan te passen.

Feedback

Uit het onderzoek komt tevens naar voren dat het vaak voor de student onduidelijk is of er iets met de voorstellen van studenten gebeurt.  Edith vindt dat er meer aandacht moet zijn voor feedback en voor duidelijkheid naar studenten wat met de feedback wordt gedaan.

Dat geldt ook voor de Docentevaluaties.  Uit de gesprekken met de docenten blijkt dat ook daar waardevolle verbeterpunten naar voren komen. Het is vooral belangrijk dat wanneer studenten feedback geven, docenten laten weten wat ze gaan doen met die feedback. Blijkt dat je er niets mee kunt? Laat dan weten waarom dat zo is. Doordat er te weinig wordt teruggekoppeld, gaan studenten het geven van feedback als een verplichte oefening en dit gaat ten koste van reële feedback. “Het zal wel, ze doen toch niks met mijn feedback…” Ook moeten we veel vaker studenten actief vragen om mee te denken. Studenten zeggen dat dat te weinig gebeurt.

Financiële vergoeding voor studenten?

In de Studentparticipatie-vragenlijst en in de interviews van ROC van Twente was ook een vraag opgenomen over een eventuele financiële vergoeding voor deelname aan de studentenraad. Volgens de docenten moet je ervoor zorgen dat wanneer de vergaderingen van de studentenraad niet onder schooltijd plaatsvinden, er een vergoeding is als tegenwicht voor het verlies van inkomen omdat studenten dan niet kunnen werken.

En hoewel docenten denken dat een vergoeding gewenst is voor deelname aan de studentenraad, staan studenten er zelf niet onverdeeld positief tegenover. Zij vermoeden dat de opleidingen dan niet altijd de meest geschikte mensen aan tafel krijgen.

Wanneer scholen twijfelen aan de studentparticipatie of als er weinig animo voor is, adviseert Edith dit thema zeker verder te onderzoeken.

Vragenlijst Studentparticipatie beschikbaar

ROC van Twente heeft de vragenlijst ‘Studentparticipatie’ beschikbaar gesteld om te delen met collega-scholen. De Onderwijsspiegel heeft de vragenlijst bewerkt en er een sjabloon van gemaakt.

Wil je ook de student-/leerlingparticipatie meten in je organisatie? Kijk dan bij de Sjablonen links van je naam op je profielscherm.

De Onderwijsspiegel biedt ook trainingen aan op het gebied van omgaan met feedback van leerlingen: Workshop Docentevaluatie. Vergroot de impact van feedback studenten. Hoe kunnen we studenten meer betrekken bij de Docentevaluatie en hoe kunnen docenten omgaan met de ontvangen feedback.

Wil je als team vanuit de feedback cyclisch werken aan professionalisering van docenten, kies dan voor de Training Aan de slag met de Docentevaluatie.